praca magisterska o objętości 71 stron z bibliografią z 38 pozycjami
Wstęp 3
ROZDZIAŁ I. ISTOTA RYZYKA I ZARZĄDZANIA RYZYKIEM 5
1.1. Pojęcie ryzyka 5
1.2. Istota ryzyka korporacyjnego 15
1.3. Ogólna charakterystyka zarządzania ryzykiem korporacyjnym 25
1.3.1. Identyfikacja ryzyka 25
1.3.2. Analiza ryzyka 26
1.3.3. Pomiar relacji zysk – ryzyko 29
1.3.4. Inicjatywy w zakresie poprawy zarządzania ryzykiem w organizacji 29
ROZDZIAŁ II. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM KORPORACYJNYM 31
2.1. Modele zarządzania ryzykiem korporacyjnym 31
2.1.1. Zintegrowane Zarządzanie Ryzykiem – COSO II 31
2.1.2. Enterprise Risk Management (ERM) 42
2.2. Ocena skuteczności modelu zarządzania ryzykiem 45
ROZDZIAŁ III. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM KORPORACYJNYM W ZAKŁADZIE PIEKARNICZO-CUKIERNICZYM ALFA 47
3.1. Charakterystyka ZPC Alfa 47
3.1.1. Historia 47
3.1.2. Struktura organizacyjna 48
3.1.3. Profil działalności 50
3.1.4. Zaplecze technologiczne 52
3.1.5. Główne priorytety 53
3.2. Identyfikacja źródeł ryzyka w działalności ZPC Alfa 53
3.3. System kontroli wewnętrznej ZPC Alfa 61
3.4. Ocena skuteczności systemu zarządzania ryzykiem korporacyjnym 62
Zakończenie 66
Bibliografia 68
Spis rysunków 70
Spis tabel 71
WSTĘP
Ryzyko jest kategorią, która towarzyszy ludziom od zarania dziejów. Wiąże się ono z podejmowaniem decyzji, których skutek jest przewidywalny w bliższej lub dalszej perspektywie. W życiu codziennym trzeba stawiać czoło setkom takich decyzji. Uzależnione są one od faktu, czy znamy prawdopodobieństwa wystąpienia wszystkich możliwych stanów, czy też są one z gruntu niewiadome. Przystępując do gry losowej, istnieje pełna znajomość ewentualnych rezultatów. Każdy człowiek jest w stanie wyliczyć oczekiwany zysk z podjęcia ryzyka. Częstokroć staje przed koniecznością podjęcia decyzji, której możliwe do uzyskania wyniki są nam znane, lecz niewiadome pozostają prawdopodobieństwa ich wystąpienia. W takich sytuacjach arbitralność właściwej decyzji staje się o wiele trudniejsza. Nie można bowiem obliczyć dokładnie, jaka jest oczekiwana korzyść z jej podjęcia. Można jedynie domniemywać, że dane rozwiązanie jest bardziej lub mniej korzystne. Niestety często się okazuje, że korzystniejsze wyjście jest obciążone większym ryzykiem. W efekcie strata może przewyższać korzyści z podjęcia takiej decyzji. Należy zaznaczyć, że podejmowanie ryzyka nie sprowadza się tylko do tego, co jest nieprzewidywalne. Musi ono także być potencjalnie niepożądane lub niebezpieczne.
Jednak ryzyka nie można rozpatrywać tylko w kategorii zagrożenia. Często jest ono zjawiskiem pozytywnym, inspirującym do działania. Wynika to z faktu, że u źródła decyzji ryzykownej jest wartość, a raczej pragnienie jej pomnożenia. Z tego względu osoby otwarte na ryzyko zainwestują oszczędności w fundusz akcyjny, a nie w obligacje skarbu państwa, licząc na ponadprzeciętne zyski. Jednak nawet w takiej sytuacji powinno się kontrolować poziom ryzyka i aktywnie nim zarządzać. Gdy inwestycja staje się zbyt ryzykowna, przekracza dopuszczalny poziom, należy, jeśli jest to możliwe zaktualizować swoje preferencje.
Szczególnie ważne miejsce ma ryzyko w ekonomii. Podmioty gospodarcze są narażone na jego występowanie w każdej sferze działalności. Wartość przedsiębiorstwa zależy od oczekiwanych przepływów pieniężnych. Są one obarczone ryzykiem, co oznacza, że rzeczywiste przepływy pieniężne mogą być mniejsze od oczekiwanych. Czynniki determinujące wysokość ryzyka należą zarówno do sfery mikro-, jak i makroekonomicznej, a więc do całego otoczenia przedsiębiorstwa. Złożoność procesu zarządzania ryzykiem wynika głównie z konieczności prognozowania, stąd niepewność co do przyszłości jest głównym czynnikiem występowania ryzyka w działalności gospodarczej. Skutkiem błędnych decyzji jest niższy zysk, a tym samym obniżenie zdolności płatniczej przedsiębiorstwa. W skrajnych przypadkach takie decyzje mogą doprowadzić do niewypłacalności.
Zasadniczym celem niniejszej pracy jest zbadanie możliwości wdrożenia zarządzania ryzykiem korporacyjnym w niewielkim przedsiębiorstwie produkcyjnym. Badanie zostało przeprowadzone na przykładzie Zakładu Piekarniczo-Cukierniczego Alfa.
Hipoteza pracy brzmi: Ryzyko korporacyjne będzie niższe jeżeli przedsiębiorstwa będą odpowiednio nim zarządzać.
W rozdziale pierwszym przybliżono istotę ryzyka i zarządzania ryzykiem. Rozważania rozpoczęto od omówienia pojęcia oraz istoty ryzyka korporacyjnego. Następnie scharakteryzowano zarządzanie ryzykiem, wyszczególniając przy tym takie zagadnienia jak identyfikacja ryzyka, analiza ryzyka, pomiar relacji zysk – ryzyko oraz inicjatywy w zakresie poprawy zarządzania ryzykiem w organizacji.
W rozdziale drugim skoncentrowano się na przedstawieniu tematyki zarządzania ryzykiem korporacyjnym. Na wstępie zaprezentowano modele zarządzania ryzykiem korporacyjnym, w tym Zintegrowane Zarządzanie Ryzykiem – COSO II oraz Enterprise Risk Management. Pod koniec rozdziału ukazano ocenę skuteczności modelu zarządzania ryzykiem.
W rozdziale trzecim zaprezentowano zarządzanie ryzykiem w Zakładzie Piekarniczo-Cukierniczym Alfa. Na wstępie dokonano ogólnej charakterystyki oraz identyfikacji źródeł ryzyka w działalności badanej firmy. Następnie omówiono system kontroli wewnętrznej przedsiębiorstwa Alfa. Kończąc powyższe rozważania dokonano oceny skuteczności systemu zarządzania ryzykiem korporacyjnym.
Praca została napisana w oparciu o dostępną literaturę fachową, raporty i artykuły zamieszczone w prasie i w internecie oraz w oparciu o aktualne akty normatywne i prawne.