praca magisterska / Uniwersytet Rzeszowski / 75 stron
WSTĘP 4
1. WIADOMOŚCI OGÓLNE NA TEMAT GIER I ZABAW RUCHOWYCH 6
1.1. ZNACZENIE ZABAW I GIER RUCHOWYCH 6
1.1.1. POLEPSZANIE STANU ZDROWIA 6
1.1.2. ROZWIJANIE SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ 6
1.1.3. ODDZIAŁYWANIE WYCHOWAWCZE 8
1.2. KLASYFIKACJA ZABAW I GIER RUCHOWYCH 9
1.2.1. ZABAWY 9
1.2.2. GRY 12
2. WPŁYW GIER I ZABAW NA ROZWÓJ ONTOGENETYCZNY CZŁOWIEKA 14
2.1. ZABAWY I GRY DZIECI DO LAT TRZECH 14
2.1.1. OKRES NIEMOWLĘCY 15
2.1.2. OKRES PONIEMOWLĘCY 16
2.2. GRY I ZABAWY RUCHOWE A ROZWÓJ FIZYCZNY ORAZ PSYCHICZNY DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM 18
2.2.1. ZABAWY DZIECI 3 – 4 LETNICH 22
2.2.2. ZABAWY PIĘCIOLATKÓW I SZEŚCIOLATKÓW 26
2.2.3. GRY I ZABAWY W WYCHOWANIU PRZEDSZKOLNYM 28
2.3. GRY I ZABAWY RUCHOWE W WIEKU SZKOLNYM 30
2.3.1. GRY I ZABAWY W OKRESIE WCZESNOSZKOLNYM 32
2.3.2. ZABAWY I GRY DZIECI W WIEKU OD 11 DO 14 LAT 34
2.3.3. PROBLEM GIER I ZABAW W WIEKU OD 15 DO 18 LAT 35
2.4. GRY I ZABAWY WIEKU DOJRZAŁEGO 37
2.4.1. WIEK PRODUKCYJNY 38
2.4.2. WIEK POPRODUKCYJNY 39
3. OGÓLNOROZWOJOWE ZNACZENIE GIER I ZABAW TRADYCYJNYCH 41
3.1. ANALIZA KOMPONENTÓW TREŚCI TRADYCYJNYCH GIER I ZABAW RUCHOWYCH 41
3.2. FUNKCJE TRADYCYJNYCH ZABAW I GIER RUCHOWYCH 47
4. MIEJSCE GIER I ZABAW W REKREACJI 52
4.1. GRY I ZABAWY TERENOWE 52
4.2. GRY I ZABAWY NA POWIETRZU 58
4.2.1. GRY I ZABAWY LATEM 58
4.2.2. GRY I ZABAWY W ZIMIE 61
4.3. GRY I ZABAWY W RODZINIE 63
PODSUMOWANIE 69
LITERATURA 70
WSTĘP
Gry i zabawy ruchowe stanowią integralną część życia ludzkiego od najdawniejszych czasów. Od momentu, gdy pierwszy człowiek rzucił kamieniem, zaczęły się kształtować różnorodne formy zabaw i rywalizacji ruchowej, które ewoluowały w miarę rozwoju społeczeństwa i kultury. Współcześnie, w dobie postępu technologicznego, kiedy wiele działań jest wykonywanych przy użyciu komputera czy smartfona, nie możemy zapominać o wartościach, jakie gry i zabawy ruchowe niosą ze sobą. Ta praca ma na celu zgłębienie i zrozumienie wszechstronnych znaczeń, jakie tkwią w grach i zabawach ruchowych, a także ich wpływu na rozwój ontogenetyczny człowieka.
Rozważania na ten temat skoncentrowane są na różnych aspektach gier i zabaw ruchowych, od ich znaczenia ogólnego, przez klasyfikację i analizę komponentów treści tradycyjnych zabaw, po miejsce, jakie zajmują w rekreacji. Przedstawiona praca ma charakter interdyscyplinarny, łącząc w sobie elementy pedagogiki, psychologii, fizjologii, i innych dziedzin naukowych, aby zrozumieć pełen kontekst gier i zabaw ruchowych.
Rozdział 1 rozpoczyna się od wprowadzenia ogólnego w temat gier i zabaw ruchowych. Omawiane są tutaj ich ogólne znaczenia, w tym wpływ na zdrowie, rozwijanie sprawności fizycznej oraz oddziaływanie wychowawcze. Ponadto, przeprowadzona zostaje klasyfikacja gier i zabaw ruchowych, rozróżniając zabawy od gier.
Rozdział 2 skupia się na wpływie gier i zabaw na rozwój ontogenetyczny człowieka. Szczególny nacisk kładziony jest na okresy rozwoju, poczynając od niemowlęctwa, poprzez wiek przedszkolny, szkolny, aż po dorosłość. Analizowane są różnice w potrzebach i możliwościach ruchowych w tych różnych fazach życia.
Rozdział 3 koncentruje się na ogólnorozwojowym znaczeniu tradycyjnych gier i zabaw ruchowych. Praca analizuje komponenty treści tych zabaw oraz ich funkcje, ukazując, jak różne elementy wpływają na rozwój człowieka.
W rozdziale 4 podjęta zostaje kwestia miejsca, jakie gry i zabawy ruchowe zajmują w rekreacji. Analizowane są gry terenowe, gry na powietrzu, a także te, które można uprawiać w zimie i latem. Ponadto, omawiane są gry i zabawy w rodzinie, ukazując ich znaczenie jako narzędzia budowania relacji i wspólnego spędzania czasu.
Przedstawiona praca stanowi przegląd badań oraz syntezę istniejącej wiedzy na temat gier i zabaw ruchowych, a także dąży do wydobycia głównych przesłań dotyczących ich wartości. Jest to istotne, ponieważ zrozumienie tych wartości może przyczynić się do promowania aktywności fizycznej oraz rozwoju społeczeństwa opartego na zdrowym trybie życia i wspólnych doświadczeniach ruchowych.
