Praca licencjacka
Wyższa Szkoła Komunikacji Społecznej w Gdyni
Wstęp 2
I. Początek transformacji systemowej w Polsce, rozpad bloku radzieckiego i sformułowanie priorytetów polityki zagranicznej
Polski 6
1. „Okrągły Stół” i jego konsekwencje 6
2. Rozpad bloku Solidarnościowego i wybory prezydenckie 15
3. Nowe kierunki polityki zagranicznej Polski 18
4. Rozpad bloku radzieckiego 23
5. Rozpad Układu Warszawskiego i RWPG 27
II. Wokół NATO 32
1. Droga na zachód: KBWE i Lech Wałęsa w Moskwie 32
2. Wyprowadzenie rosyjskich wojsk 37
3. Partnerstwo Dla Pokoju 42
III. Polska w NATO 46
1. Kalendarium przystąpienia Polski do NATO 46
2. Rosyjskie spojrzenie na Polskę w NATO 58
3. Przystąpienie Polski do NATO, a współpraca gospodarcza 63
4. NATO – Rosja i miejsce Polski 66
Zakończenie 71
Bibliografia 79
Wstęp
Relacje polsko-rosyjskie od zawsze były jednym z kluczowych zagadnień polityki zagranicznej Polski, a ich dynamika w XX wieku ulegała znaczącym przemianom. Upadek komunizmu, rozpad Związku Radzieckiego oraz transformacja ustrojowa Polski stworzyły nową rzeczywistość polityczną, w której Polska musiała na nowo określić swoje priorytety międzynarodowe. Jednym z najważniejszych celów polskiej polityki zagranicznej w latach 90. stało się przystąpienie do struktur zachodnich, w tym do NATO. Proces ten nie tylko zmienił geopolityczne położenie Polski, ale także wpłynął na stosunki polsko-rosyjskie, budząc nieufność i obawy Moskwy.
Celem niniejszej pracy jest analiza stosunków polsko-rosyjskich w kontekście dążeń Polski do integracji z NATO. Skupia się ona na kluczowych momentach transformacji ustrojowej, upadku systemu komunistycznego oraz procesie dostosowywania polityki zagranicznej do nowych realiów. W pierwszej części pracy zostaną przedstawione wydarzenia, które ukształtowały polską politykę po 1989 roku, takie jak obrady Okrągłego Stołu, wybory prezydenckie oraz rozpad bloku wschodniego. Polska, zrywając z dotychczasowym systemem zależności od Moskwy, musiała określić swoją pozycję na arenie międzynarodowej i zadecydować o dalszej ścieżce rozwoju.
Druga część pracy poświęcona jest analizie drogi Polski do NATO oraz kluczowym wydarzeniom, które miały wpływ na relacje z Rosją. Wyprowadzenie wojsk rosyjskich z Polski, inicjatywa Partnerstwa dla Pokoju czy rozmowy dyplomatyczne z Moskwą ukazują, jak trudny i wieloetapowy był to proces. Moskwa z niechęcią patrzyła na ekspansję Sojuszu Północnoatlantyckiego na wschód, widząc w niej zagrożenie dla swoich interesów i pozycji w Europie Środkowo-Wschodniej.
Ostatni rozdział pracy koncentruje się na samej integracji Polski z NATO i jej konsekwencjach dla stosunków z Rosją. Przedstawione zostanie kalendarium przystąpienia Polski do Sojuszu, reakcje Kremla oraz zmiany w relacjach gospodarczych i politycznych między Warszawą a Moskwą. Analizując stosunek Rosji do obecności Polski w strukturach NATO, warto zwrócić uwagę na argumenty podnoszone przez rosyjskich polityków i ekspertów oraz na szerszy kontekst geopolityczny tego wydarzenia.
Praca ta ma na celu ukazanie, w jaki sposób polskie dążenia do integracji z Zachodem wpłynęły na stosunki z Rosją, a także jakie były reakcje i konsekwencje tych zmian zarówno dla Polski, jak i dla samej Rosji. Przyjęcie Polski do NATO było jednym z najważniejszych wydarzeń w historii jej polityki zagranicznej po 1989 roku i stanowiło symboliczne zakończenie epoki podległości wobec Moskwy. Tym samym analiza tego procesu pozwala lepiej zrozumieć współczesne relacje polsko-rosyjskie i ich uwarunkowania historyczne.
