praca licencjacka o objętości 38 stron i 41 pozycjach w bibliografii
Wstęp 3
Rozdział I. Przedmiot usług świadczonych przez administrację publiczną w Polsce w zakresie ochrony zdrowia 5
1.1. Podstawowe pojęcia z zakresu ochrony zdrowia 5
1.2. Zadania jednostki samorządu terytorialnego w kształtowaniu systemu opieki zdrowotnej 9
1.3. Podział zadań w zakresie ochrony zdrowia w Gminie Rędziny 13
Rozdział II. Struktura Jednostek udzielających świadczenia z zakresu opieki zdrowotnej 16
2.1. Rodzaje jednostek( zakładu opieki zdrowotnej) 16
2.2. Struktura wewnętrzna zoz – u 17
2.3. Tworzenie zoz -u 19
2.4. Przemiany i likwidacje w zozie 20
Rozdział III Świadczenia zdrowotne w Gminie Rędziny 26
3.1 Struktura demograficzna Gminy Rędziny 26
3.2 Zakład opieki zdrowotnej w gminie Rędziny 28
3.3 Monitorowanie świadczenia usług zozu przez Gminę Rędziny 30
Zakończenie 33
Bibliografia 34
Wstęp
W okresie socjalizmu polski sektor zdrowia został całkowicie zmonopolizowany przez państwo. Budżet państwa był jedynym źródłem finansowania, właścicielem jednostek ochrony zdrowia i miał wyłączność w prowadzeniu zakładów opieki zdrowotnej. Sektor ten miał wówczas bardzo ograniczone możliwości rozwoju głównie ze względów ideologicznych. Panowało bowiem przekonanie, u działająca państwowa służba zdrowia jest w stanie zaspokoić potrzeby zdrowotne polskiego społeczeństwa.
Na mocy wielu aktów wykonawczych w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w kolejnych latach wielokrotnie przeprowadzana była reorganizacja systemu opieki zdrowotnej. W istocie przedsięwzięcia tego rodzaju nigdy nic doprowadziły do gruntownego zreformowania systemu, wręcz przeciwnie obowiązywały jednolite rozwiązania i struktury organizacyjne, najczęściej nieadekwatne do zróżnicowanej sytuacji jednostek terytorialnych kraju i potrzeb zdrowotnych społeczeństwa[1].
Z perspektywy czasu można zadać pytanie, dlaczego reforma opieki zdrowotnej rozpoczęta w 1999 r. była potrzebna. Jakie wady starego systemu zadecydowały o jej niezbędności? Na wstępie trzeba zauważyć, że system ochrony zdrowia do 1999 r. nie pozostawał statyczny. Przeciwnie, ulegał cząstkowym zmianom dostosowując się gorzej bądź lepiej do gospodarki rynkowej, a także – w pewnym zakresie – do wyższych wymagań lekarzy i pielęgniarek co do warunków pracy, a także oczekiwań obywateli i pacjentów w odniesieniu do świadczeń zdrowotnych[2].
System opieki zdrowotnej to zbiór wielu instytucji z ogromną grupą profesjonalistów różnych zawodów medycznych, dla których celem jest ochrona zdrowia społeczeństwa, promocja zdrowia, profilaktyka, leczenie i pielęgnowanie, rehabilitacja.
Pojęcie restrukturyzacji w publicznych placówkach służby zdrowia, a przede wszystkim w szpitalach, pojawiło się w latach dziewięćdziesiątych wraz z nastaniem w Polsce przemian ustrojowych i gospodarczych. Poszczególne placówki, chcąc dostosować się do realiów zmieniającej się rzeczywistości, rozpoczęły wdrażanie programów, które przyjęły się pod nazwą restrukturyzacji. Dynamika tych działań zwiększała się lawinowo w latach 1997-98, kiedy to placówki zdrowia funkcjonujące jako zakłady budżetowe przygotowywały się, a następnie przekształcały w samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej.
Zdrowie człowieka to wartość fundamentalna, warunkująca jego funkcjonowanie w społeczeństwie, aktywność zawodową, edukacyjną i społeczną. Na straży tej wartości stoją różnorodne instytucje, rozwiązania prawne, struktury administracyjne oraz zespoły specjalistów medycznych. Ich zadaniem jest nie tylko reagowanie w sytuacjach choroby, ale przede wszystkim budowanie spójnego systemu, który wspiera zdrowy styl życia, prowadzi działania profilaktyczne i promuje świadomość zdrowotną obywateli.
Współczesny system ochrony zdrowia to skomplikowany mechanizm, który musi odpowiadać na rosnące potrzeby ludności, zmiany demograficzne, a także wyzwania wynikające z postępu technologicznego i zmieniających się oczekiwań społecznych. Szczególnie ważną rolę w jego kształtowaniu i realizacji odgrywają jednostki samorządu terytorialnego, w tym gminy. To właśnie one, będąc najbliżej mieszkańców, mogą najlepiej identyfikować lokalne potrzeby zdrowotne i reagować na nie w sposób efektywny, dostosowany do uwarunkowań społeczno-ekonomicznych i kulturowych danego obszaru.
Gmina Rędziny, jako jednostka samorządu terytorialnego, jest odpowiedzialna za realizację wielu zadań publicznych, w tym również za wspieranie lokalnego systemu opieki zdrowotnej. Działania podejmowane na tym szczeblu nie tylko wpływają na dostępność do podstawowych świadczeń zdrowotnych, ale również na jakość życia mieszkańców, ich poczucie bezpieczeństwa i zaufanie do instytucji publicznych. Każde działanie gminy – od decyzji administracyjnych, poprzez współpracę z placówkami medycznymi, po monitorowanie i kontrolę realizowanych świadczeń – ma bezpośredni wpływ na zdrowie mieszkańców i kondycję całej społeczności lokalnej.
Praca niniejsza ma na celu przedstawienie, w jaki sposób organizowane jest świadczenie opieki zdrowotnej w gminie Rędziny. Analizie poddane zostaną zarówno ogólne zasady funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w Polsce, jak i specyfika działań podejmowanych w ramach jednostki samorządu terytorialnego. Szczególną uwagę zwrócono na zakres kompetencji gminy, strukturę lokalnych jednostek ochrony zdrowia oraz jakość i sposób monitorowania udzielanych świadczeń. Podejście to umożliwia zrozumienie, w jaki sposób ogólnokrajowe założenia polityki zdrowotnej przekładane są na działania lokalne, a także jak mieszkańcy danej gminy odczuwają efekty tych działań w codziennym życiu.
W dobie dynamicznych przemian społeczno-gospodarczych, starzejącego się społeczeństwa i rosnącej liczby chorób cywilizacyjnych, rola samorządów w systemie zdrowia staje się coraz bardziej istotna. To one odpowiadają za planowanie lokalnych strategii zdrowotnych, wspieranie infrastruktury medycznej, a także współpracę z różnorodnymi partnerami społecznymi i instytucjonalnymi. Gmina Rędziny stanowi przykład jednostki, która podejmuje konkretne działania w tym obszarze, starając się zapewnić mieszkańcom możliwie jak najlepszy dostęp do świadczeń medycznych oraz warunki sprzyjające zdrowemu życiu.
Zrozumienie mechanizmów organizacyjnych i funkcjonalnych opieki zdrowotnej na poziomie lokalnym, a także ukazanie działań podejmowanych przez konkretną gminę, pozwala na pełniejsze spojrzenie na funkcjonowanie całego systemu ochrony zdrowia. Przedstawiona analiza nie tylko porządkuje wiedzę teoretyczną, ale również umożliwia ocenę realnych praktyk w zakresie świadczenia usług zdrowotnych na poziomie jednostki samorządowej.
[1] Frączkiewicz-Wronka A., Owcorz-Cydzik B., Samorząd terytorialny jako podmiot polityki ochrony zdrowia [w:] Frączkiewicz- Wronka A., Jasłowski J., Owcorz-Cydzik B., Sobusik D., Samorządowa polityka zdrowotna, Katowice 2004, s. 50-71.
[2] Por. Czupryna A., Poździoch S., Ryś A., Włodarczyk W, Zdrowie publiczne. Wybrane zagadnienia, Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”, Kraków 2001, s. 314.
