praca magisterska, obroniona na UG w 2002r., 59 stron
WSTĘP 3
1. KAWA NA ŚWIECIE I W EUROPIE OD NIECHĘCI DO FASCYNACJI 5
1.1. POCHODZENIE KAWY 5
1.2. UPRAWA KAWY 7
1.3. KAWA W EUROPIE 9
1.4. FRANCISZEK KULCZYCKI (1640-1694) 15
1.5. KAWA W POLSCE 21
2. OSIEMNASTOWIECZNA POCHWAŁA KAWY 24
2.1. EPOKA OŚWIECENIA, A KAWA 24
2.2. KAWA NA MAGNACKIM STOLE 34
2.3. ULUBIONY NAPÓJ MIESZCZAN 38
2.4. DEMOKRATYZACJA ZWYCZAJU PICIA KAWY 41
3. SPOSOBY PRZYGOTOWYWANIA KAWY 44
3.1. PRZYGOTOWANIE KAWY 44
3.2. PRZEPISY NA KAWĘ WEDŁUG LUCYNY ĆWIERCZAKIEWICZOWEJ 49
3.2.1. Kawa neapolitańska 49
3.2.2. Kawa mrożona 49
3.2.3. Krem kawowy 50
ZAKOŃCZENIE 51
BIBLIOGRAFIA 54
SPIS ILUSTRACJI 56
ZAŁĄCZNIKI 57
Wstęp
Moda na kawę, która zdobyła serca i podniebienia ludzi na całym świecie, ma swoje korzenie w odległej historii. Kawę pili nie tylko królowie, arystokracja, ale także zwykli mieszkańcy miast i wsi. Osobliwa historia napoju, który na stałe wpisał się w kulturę i obyczaje wielu społeczeństw, jest tematem niniejszej pracy magisterskiej.
Praca ta składa się z trzech rozdziałów, które prezentują fascynującą opowieść o tym, jak kawa podbiła Europę, a w szczególności Polskę, oraz jak zmieniała się jej rola na przestrzeni XVIII wieku.
W pierwszym rozdziale „Kawa na świecie i w Europie od niechęci do fascynacji” zbadamy pochodzenie kawy, jej uprawę oraz wpływ na europejską kulturę. Omówione zostaną także postacie takie jak Franciszek Kulczycki, który odegrał istotną rolę w historii kawy w Polsce.
Drugi rozdział „Osiemnastowieczna pochwała kawy” opowiada o roli kawy w epoce oświecenia, jej obecności na magnackim stole, jak również o tym, jak stała się ulubionym napojem mieszczan. Zwrócono również uwagę na demokratyzację zwyczaju picia kawy, która przyczyniła się do jej jeszcze większej popularności.
W trzecim rozdziale „Sposoby przygotowywania kawy” zaprezentowane zostaną różnorodne metody przyrządzania tego wyjątkowego napoju, z naciskiem na przepisy według Lucyndy Ćwierczakiewiczowej – słynnej polskiej kucharki i autorki książek kucharskich. Przedstawione zostaną trzy wybrane przepisy na kawę neapolitańską, mrożoną i krem kawowy.
Celem niniejszej pracy magisterskiej jest przedstawienie kawy jako fenomenu społeczno-kulturowego, który zyskał na popularności w XVIII wieku, a także analiza wpływu jej osiemnastowiecznych zwolenników, propagatorów oraz przeciwników na jej ostateczny rozwój. Praca ta ma służyć nie tylko jako źródło wiedzy historycznej, ale również jako inspiracja do kontynuowania badań nad tym fascynującym tematem.