PRACA MAGISTERSKA. Praca zawiera 102 strony. Oceniona na 5. Zawiera 79 przypisów bibliograficznych. Jest to praca badawcza.
SPIS TREŚCI
WPROWADZENIE 3
Rozdział 1 CHARAKTERYSTYKA MAŁŻEŃSTW 8
1.1. Definicja małżeństwa 8
1.2. Główne funkcje jakie spełnia instytucja małżeństwa 10
1.3. Jakie czynniki decydujące o trwałości małżeństw 17
1.4. Problemy współczesnych małżeństw 25
1.5. Sposoby rozwiązywania konfliktów pomiędzy partnerami w małżeństwie 28
Rozdział 2 ZJAWISKO ROZWODU 33
2.1. Definicja rozwodu 33
2.2. Przyczyny rozpadu małżeństwa 34
2.3. Konsekwencje psychiczne rozwodu dla współmałżonków 38
2.4. Konsekwencje psychiczne rozwodu dla dzieci 41
2.5. Społeczeństwo wobec zjawiska rozwodu 49
Rozdział 3 METODOLOGIA BADAŃ WŁASNYCH 51
3.1. Przedmiot i cele badań 51
3.2. Problemy i hipotezy badawcze 52
3.3. Zmienne i ich wskaźniki 54
3.4. Metody, techniki i narzędzia badawcze 56
3.5. Opis terenu, grupy badawczej oraz przebiegu badania 60
3.5.1. Opis terenu badawczego 60
3.5.2. Opis grupy badawczej 60
3.5.3. Charakterystyka grupy badawczej na podstawie zmiennych socjodemograficznych 61
Rozdział 4 ANALIZA WYNIKÓW BADAŃ WŁASNYCH 67
4.1. Analiza opinii osób badanych na temat psychospołecznych przyczyn i konsekwencji rozpadu małżeństwa 68
4.1.1. Opinie osób badanych na temat psychospołecznych przyczyn rozpadu małżeństwa 68
4.1.2. Opinie osób badanych na temat psychospołecznych konsekwencji rozpadu małżeństwa 75
4.2. Wybrane zmienne a opinie na temat psychospołecznych przyczyn i konsekwencji rozpadu małżeństwa 82
4.2.1. Płeć 83
4.2.2. Wiek 85
4.2.3. Miejsce zamieszkania 87
4.2.4. Fakt posiadania dzieci 88
4.3. Wnioski 89
BIBLIOGRAFIA 93
CZASOPISMA 96
SPIS WYKRESÓW 97
INDEKS RYSUNKÓW 97
INDEKS TABEL 97
ANEKSY 98
Z wprowadzenia
Rozwód to jedno z najbardziej doniosłych wydarzeń w życiu człowieka, niosące za sobą konsekwencje o charakterze psychologicznym, społecznym i ekonomicznym. Decyzja o zakończeniu małżeństwa jest najczęściej efektem długotrwałych procesów, w których kumulują się różnorodne czynniki – od problemów interpersonalnych, przez konflikty wartości, aż po trudności finansowe i brak wsparcia emocjonalnego. Współczesne społeczeństwo, mimo rosnącej akceptacji dla rozwodów, nadal traktuje to zjawisko jako sytuację kryzysową, która wpływa zarówno na jednostkę, jak i na całą sieć relacji społecznych, w tym rodzinnych i zawodowych.
Z perspektywy psychologicznej rozwód jest procesem pełnym napięć emocjonalnych, które mogą prowadzić do silnego stresu, depresji czy obniżenia samooceny. Byli małżonkowie często muszą zmierzyć się z poczuciem porażki, żalem czy niepewnością co do przyszłości. Jednocześnie rozwód stawia przed nimi nowe wyzwania – konieczność reorganizacji życia, adaptacji do nowych ról i podjęcia decyzji dotyczących dalszego funkcjonowania w sferze osobistej i zawodowej. Szczególnie trudne bywa to dla osób, które przez lata pozostawały w silnej zależności od partnera, czy to emocjonalnej, czy materialnej.
Nie bez znaczenia pozostaje także aspekt społeczny rozwodu. W wielu kulturach i społecznościach nadal istnieje silne przekonanie, że małżeństwo powinno być trwałe, a jego rozpad jest postrzegany jako przejaw słabości lub niewłaściwych decyzji życiowych. Osoby rozwiedzione nierzadko doświadczają poczucia osamotnienia, utraty wsparcia ze strony przyjaciół czy rodziny, a nawet stygmatyzacji. Szczególnym obszarem zainteresowania jest również wpływ rozwodu na dzieci – badania wskazują, że rozstanie rodziców może prowadzić do trudności emocjonalnych, problemów w nauce czy kłopotów w budowaniu relacji interpersonalnych w dorosłym życiu.
W niniejszej pracy podjęto próbę analizy psychospołecznych przyczyn i konsekwencji rozwodów z perspektywy osób, które ich doświadczyły. Kluczowym elementem badań jest poznanie opinii rozwiedzionych małżonków na temat przyczyn rozpadu ich związków, a także skutków, jakie ta decyzja wywarła na ich życie. Dzięki analizie zmiennych takich jak płeć, wiek, miejsce zamieszkania czy fakt posiadania dzieci, możliwe będzie uchwycenie różnic w postrzeganiu rozwodu oraz jego konsekwencji w różnych grupach społecznych.
Zagadnienia poruszone w pracy obejmują szeroki kontekst funkcjonowania małżeństwa – od jego definicji i funkcji, przez czynniki decydujące o jego trwałości, aż po strategie radzenia sobie z konfliktami. W dalszej części opracowania szczególny nacisk położono na analizę samego zjawiska rozwodu, jego przyczyn i skutków zarówno dla samych byłych małżonków, jak i ich dzieci oraz otoczenia społecznego. Część empiryczna pracy opiera się na badaniach własnych, które pozwalają na głębsze zrozumienie indywidualnych doświadczeń rozwiedzionych osób, ich refleksji dotyczących przyczyn rozpadu małżeństwa oraz sposobów radzenia sobie z nową sytuacją życiową.
Celem pracy jest nie tylko analiza opinii rozwiedzionych osób na temat psychospołecznych aspektów rozwodu, ale również zwrócenie uwagi na szerszy kontekst społeczny i psychologiczny tego zjawiska. Wnioski płynące z badań mogą okazać się cennym źródłem wiedzy dla psychologów, terapeutów, pedagogów oraz osób zajmujących się doradztwem rodzinnym, wskazując na najważniejsze obszary wsparcia dla osób przechodzących przez rozwód. W obliczu rosnącej liczby rozpadów małżeństw refleksja nad tym tematem staje się nie tylko ważnym zagadnieniem naukowym, ale także istotnym elementem debaty społecznej.
