Praca licencjacka obroniona na Wydziale Pedagogiczno-Humanistycznym Wszechnicy Świętokrzyskiej w Kielcach. Ma 88 stron.
Wstęp s. 3
I. Podstawy nowego systemu s. 5
1. Finansowanie opieki zdrowotnej s. 5
2. Kasa Chorych – funkcje, organizacja, zadania s. 12
3. Tryb uzyskiwania świadczeń s. 17
II. Społeczny odbiór reformy służby zdrowia w świetle badań opinii społecznej s. 23
1. Korzystanie z opieki zdrowotnej s. 23
2. Rezygnacja z opieki zdrowotnej i jej przyczyny s. 31
3. Stosunek do reformy służby zdrowia s. 37
III. Próba oceny transformacji ochrony zdrowia s. 50
1. Oczekiwania biorców i ich zaspokojenia s. 50
2. Progi i bariery związane z reformą służby zdrowia s. 54
3. Wygrywający i przegrywający w nowym systemie s. 67
4. Projekt naprawy s. 76
ZAKOŃCZENIE s. 84
BIBLIOGRAFIA s. 86
SPIS TABEL s. 87
SPIS RYSUNKÓW s. 88
Wstęp
Potrzeba wprowadzenia zmian w systemie ochrony zdrowia stała się nie tylko oczywista, ale również realna – zarówno ze względu na rosnące niezadowolenie pracowników i pacjentów, jak i pojawienie się woli politycznej do podjęcia bez wątpienia trudnych, lecz koniecznych decyzji.
Kształt tworzonego systemu opiera się na konstytucyjnym prawie do równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Warunki i zakres tych świadczeń są regulowane ustawowo. Jednak reformy należy postrzegać nie tylko przez pryzmat prawa do opieki zdrowotnej dla każdego obywatela i podkreślania roli środków publicznych jako głównego (choć nie wyłącznego) źródła finansowania.
Proponowane zmiany mają charakter głęboki i obejmują nie tylko kwestie dostępności świadczeń, lecz całą strukturę organizacyjną systemu ochrony zdrowia. Dotyczą one zarówno strony podażowej – czyli organizacji świadczeń i instytucji je realizujących – jak i strony popytowej, związanej z korzystaniem z usług przez pacjentów. Kluczową rolę odgrywa tu także redefinicja funkcji państwa, zwłaszcza w zakresie prowadzenia polityki zdrowotnej oraz nowoczesnego zarządzania systemem, które zyskuje dziś nowe znaczenie i stawia przed decydentami oraz menedżerami zupełnie nowe wyzwania.
Zmiana systemu opieki zdrowotnej to w istocie proces przekształcania ram regulacyjnych, które definiują jego funkcjonowanie. Nowe regulacje wpływają na wszystkie podmioty uczestniczące w systemie – pacjentów, świadczeniodawców oraz dysponentów publicznych środków finansowych. W odpowiedzi na te zmiany obserwujemy szerokie spektrum zjawisk adaptacyjnych. Część z nich przynosi pozytywne skutki zarówno ekonomiczne, jak i społeczne. Niektóre zachowania są efektem świadomych działań podejmowanych przez świadczeniodawców, ich organy założycielskie, a także instytucje płatnicze, które często – wykorzystując luki prawne lub brak precyzyjnych przepisów – tworzą nieformalne układy czy koalicje dystrybucyjne, wypełniające próżnię regulacyjną.
Zdarzają się również działania balansujące na granicy legalności, a nawet naruszające obowiązujące prawo. Obok nich jednak istnieje wiele przykładów konstruktywnego i odpowiedzialnego postępowania, które służy uporządkowaniu funkcjonowania systemu i przynosi wymierne korzyści – zarówno poszczególnym uczestnikom, jak i całemu społeczeństwu. To właśnie ta różnorodność reakcji na zmiany systemowe stanowi istotny przedmiot refleksji i oceny skuteczności reformy ochrony zdrowia.
Zdecydowałam się podjąć ten temat ze względu na swoje osobiste doświadczenie zawodowe – jestem pracownikiem służby zdrowia. Każdego dnia mam bezpośredni kontakt z pacjentami i jestem świadkiem ich opinii, obaw oraz ocen dotyczących działania systemu. Codzienna praktyka zawodowa pozwoliła mi zgromadzić liczne obserwacje i spostrzeżenia, które wykorzystałam w niniejszej pracy. Mimo rosnącego zainteresowania problematyką reformy ochrony zdrowia, nadal niewiele jest publikacji książkowych poświęconych tej tematyce, co sprawiło, że musiałam oprzeć się głównie na artykułach z czasopism naukowych i branżowych.
Mam nadzieję, że przedstawione w pracy wnioski i refleksje wzbogacą wiedzę na temat założeń reformy systemu ochrony zdrowia oraz jej odbioru społecznego, a także przyczynią się do lepszego zrozumienia mechanizmów zachodzących w procesie jego transformacji.
