praca magisterska z bezpieczeństwa: 90 stron, 91 pozycji w bibliografii
Wstęp. 2
Rozdział 1. Charakterystyka współczesnego świata w aspekcie utrzymania bezpieczeństwa 4
1.1. Przechodzenie od cywilizacji industrialnej do cywilizacji informacyjnej 4
1.2. Zmiany ustrojowe i społeczno-ekonomiczne na przykładzie Polski 7
1.3. Rozwarstwienie cywilizacyjne współczesnego świata – bogata Północ i biedne Południe 14
1.4. Trendy rozwojowe współczesnego świata – dwa oblicza globalizacji 19
1.5. Podziały ideologiczne i religijne, charakterystyczne dla współczesnego świata 22
1.6. Wnioski 29
Rozdział 2. Podstawowe zagrożenia bezpieczeństwa charakterystyczne dla współczesnego świata 32
2.1. Istota, rozumienie i typologia współczesnych zagrożeń bezpieczeństwa 32
2.2. Zagrożenia antropogeniczne (zagrożenia wywołane przez człowieka) 38
2.3. Zagrożenia nieantropogeniczne (zagrożenia naturalne) 44
2.4. Charakterystyka wybranych zagrożeń szczególnie niebezpiecznych dla współczesnego świata 46
2.4.1. Proliferacja broni masowego rażenia 46
2.4.2. Terroryzm współczesny 47
2.4.3. Kryzysogenny charakter zagrożeń właściwych dla współczesnego świata 51
2.5. Wnioski 55
Rozdział 3. Kryzysy jako stały element otaczającej nas rzeczywistości 57
3.1. Podstawy teoretyczne problemu 57
3.1.1. Etymologia i analiza definicji pojęcia kryzysu 57
3.1.2. Źródła i rodzaje kryzysów 65
3.1.3. Fazy kryzysu 69
3.1.4. Od rozwoju do kryzysu – od kryzysu do rozwoju 70
3.2. Zarządzanie kryzysowe jako podstawa zapobiegania sytuacjom kryzysowym i łagodzenia ich skutków 72
3.2.1. Istota zarządzania kryzysowego 72
3.2.2. Fazy zarządzania kryzysowego 74
3.3.3. Aspekty normatywno – prawne zarządzania kryzysowego 75
3.3. Wnioski 78
Zakończenie. 80
Bibliografia. 82
Spis tabel i rysunków. 88
Wstęp
Od dłuższego już czasu pojawiają się szczytne idee i projekty, których urzeczywistnienie w zamierzeniu ich twórców zagwarantować by miało ludzkości pokój i szczęśliwość, przywódcom chlubne miejsce w historii i pamięci potomnych, a państwom w nich uczestniczącym zrównoważony i długotrwały rozwój. Jednakże przez wiele stuleci wojownicza natura człowieka, siła ewolucji, poziom cywilizacyjny, czy też wola opatrzności i złożoność świata nie pozwalały na powstrzymanie kolejnych konfliktów, poskromienie ich źródeł oraz dostateczne wykucie w ludzkiej świadomości gorzkiej nauki płynącej ze wzajemnej rywalizacji, lekceważenia praw innych narodów i egocentrycznego pojmowania interesów ogółu.
Powyższe zjawisko doprowadziło do tego, iż człowiek dzisiaj żyje w ciągłym zagrożeniu. Dawniej pochodziło ono w zasadzie wyłącznie ze strony przyrody, jednakże wraz z rozwojem cywilizacji zaczęły się pojawiać nowe niebezpieczeństwa.
Na fundamencie bezpieczeństwa bowiem jednostki i społeczeństwa budują dzisiaj swą pomyślność materialną i rozwój duchowy. Bez tego fundamentu nie można mówić o rozwoju gospodarczym, o stabilnym i demokratycznym państwie, o nowoczesnej edukacji, o otwartości na świat i korzystaniu z dorobku cywilizacyjnego innych narodów.
Zapewnianie bezpieczeństwa przez państwo uzależnione jest przede wszystkim od wielu czynników. Czynniki o których mowa tworzą rozmiar, natężenie oraz charakter zagrożeń jakie mogą wystąpić. Są przede wszystkim przedsięwzięcia podejmowane w ramach wzmacniania siły militarnej, gospodarczej, optymalizacja systemu społeczno-politycznego, stabilności politycznej oraz w ramach poprawy stosunków z innymi krajami, członkostwo w organizacjach polityczno-wojskowych jak i kształtowanie środowiska bezpieczeństwa.
Niniejsza praca składa się z trzech zasadniczych części.
W rozdziale pierwszym dokonano ogólnej charakterystyki współczesnego świata w aspekcie utrzymania bezpieczeństwa. Rozważania rozpoczęto od przedstawienia przejścia od cywilizacji industrialnej do cywilizacji informacyjnej. Następnie ukazano zmiany ustrojowe i społeczno – ekonomiczne na przykładzie Polski oraz rozwarstwienie cywilizacyjne współczesnego świata – biedne Południe i bogata Polska. W dalszej części rozdziału przedstawiono trendy rozwojowe współczesnego świata ukazując dwa oblicza globalizacji oraz podziały ideologiczne i religijne, charakterystyczne dla współczesnego świata. Pod koniec zaprezentowano wnioski do rozdziału pierwszego.
W rozdziale drugim ukazano podstawowe zagrożenia charakterystyczne dla współczesnego świata. Na wstępie przedstawiono przybliżono istotę, rozumienie i typologię współczesnych zagrożeń, wyróżniając zagrożenia antropogeniczne oraz zagrożenia nieantropogeniczne. Następnie dokonano charakterystyki wybranych zagrożeń szczególnie niebezpiecznych dla współczesnego świata, w których zawierają się proliferacja broni masowego rażenia oraz terroryzm współczesny. Pod koniec rozdziału drugiego przedstawiono kryzysogenny charakter zagrożeń właściwych dla współczesnego świata oraz zaprezentowano wnioski do niniejszego rozdziału.
W rozdziale trzecim przedstawiono kryzysy jako stały element otaczającej nas rzeczywistości. W związku z powyższym przybliżono podstawy teoretyczne problemu, zawierając w nim etymologię i analizę definicji pojęcia kryzysu, źródła i rodzaje kryzysów, fazy kryzysu. Nakreślono również zależności od rozwoju do kryzysu oraz od kryzysu do rozwoju. W kolejnej części rozdziału ukazano zarządzanie kryzysowe jako podstawę zapobiegania sytuacjom kryzysowym i łagodzenia ich skutków, wyróżniając przy tym istotę zarządzania kryzysowego, jego fazy oraz aspekty normatywno – prawne zarządzania kryzysowego.
Praca została napisana w oparciu o dostępną literaturę fachową, raporty i artykuły zamieszczone w prasie i w internecie oraz w oparciu o aktualne akty normatywne i prawne.
